АЙДАЙ

(Башы өткөн сандарыбызда)

“Ошончо кырсыктан аман калыш эле оңойбу. Анан кантип 3-4 айда айыгып кетмек элең? Чыда, ден соолугуң калыбына келет” деп күндө жубатам. Ошентсе да менин эрки күчтүү күйөөмдүн күндөн-күнгө чыдамы кетип, ишенимден тайып бараткансыйт. Ансайын жаным тыбырчылайт. “Антпе, Элдар, айыгып кетериңе ишенбесең, менин да үмүтүмдү үзөсүң, мага дем бер”. Ичимден бул сөздү миң кайталап жалынам. Бирок Элдарга угуза айта албай тилим байланат. Дайыма шайдоот, айтканы айткан, дегени дегендей бүткөн Элдарга минтип керебетке байланып калуу оңойго турган жок. Жөн жерден ачууланып, мага да катуу сүйлөп жиберчү болду. Килейген кишиге алым жетмек беле, керебеттен түшүрүп, кийинтип-чечинтип, жуунтканга жардам берет деп алысыраак бир туугандардын уулун чакыртып алгам. Ошол жигит көтөрүп стулга отургузуп, көтөрүп барып жаткызган сайын жинденет. Буулугуп, тишин кычыратып, жаак эттери түйүлүп чыгат. Ошондон көрө кыйкырып, сөгүнүп-сөгүнүп алса кана.
Врачы келип көрүп турчу. Ал күнү да адаттагыдай эле келген. Күнүнө эки маал массаж жасатып жатканбыз. Бирок үмүт жок көрүнөт. Ойлонуп көпкө турду да мага көз ымдап тышка чыга жөнөдү. Артынан жөнөсөм, күйөөм токтотуп калды.
– Менин көзүмчө эле айта бер.
Тиги жалдырай мени тиктеп, мукактанып турат.
– Айта бериңиз.
– Массаждын таасири жыйынтык бериши керек болчу. Менимче, аны улантуунун кажети жок.
Элдардын башы шылк дей түштү. Бүттү, мындан ары бул врачтардын айтканын эмес, өзүм каалаганымды кылам.
– Сизге рахмат, жүрүңүз узатып коёюн.
Дарыгерди чыгарып салып келсем, Элдар эки алаканы менен жүзүн жаап отуруптур. Чыдабадым. Кучактай, көкүрөгүнө башым жөлөдүм.
– Жеңилбе, суранам, жеңил­бе! Өзүң жакшы билесиң, медицина алсыз. Мен сени Кытайга алып кетем. Ал жакта туугандарың көп эмеспи. Жардам беришер. Алар жардам бербесе да, сени айыктырмайынча тынбайм. Сен басасың. Экөөбүз дагы далай жыл чогуу жашайбыз. Дагы далай кызыктарга күбө болобуз. Только, суранам, чөкпө. Элдар, мага сенин жардамың керек, колдооң керек, “айыгам, басып кетем” деген ишенимиң керек. Калганынын баарын жасайм.
Биринчи жолу мага мындай оор жоопкерчилик түштү. Элдар, уулум, жумушум, күйөөмдүн бизнеси. Баарына жетишишим керек болчу. Кыйраткан бизнесмен болбосом да Айдардын катуу кекенип, бут тосууларды баштаганын түшүнүп жаттым. Бирок азыр мен үчүн бизнес башкысы эмес. Башкысы, Элдардын ден соолугу. Көпкө ойлонуп, чайналып отурбай күйөөмдү, уулумду алып Үрүмчүгө кеттим. Бул жакта уйгурлар, күйөөмдүн жакын туугандары көп. Бизди ушунчалык кубанып тосуп алып, коноктоп жатышты. Көпчүлүгүн биринчи ирет көрүп турган үчүн чакырыктардан баш тарта албай жүрүп бир жумабыз өттү. Анан ал туугандардын жардамы менен тибеттик бир мыкты табыптын дарегин таап бардык. Кичинекей бир айылда, өзүнүн чакан фермасында жашайт экен. Бизди жылуу кабыл алды. Баарынан да жеңили, уйгурча билгени болду. Тилмеч аркылуу сүйлөшүү күйөөмө да, табыпка да кыйын болмок.
Үйдө Разия калган. Бизнес иштерин болсо Элдардын орун басары Рамиске дайындап келгем. Азыр бардык иштерди ошол бүтүрүүдө. Табыптыкына келгенибизге 15 күн болгондо Рамис чалды. Үнү капалуу.
– Бизде баары жакшы. Элдардын да көңүлү ачылып, өзгөрүп калды. Жакында басат деп жатат. Иштер кандай, бир нерсеге капа болуп тургандайсыз?
– Баягы Айдар деген неме тажатып бүттү. Бир жагын бүтүрсөм эле экинчи жактан проблема жаратат. Өзүм жолугуп, пачагын чыгарып таштасамбы.
– Жок, жок. Ага жолугуп, убакыт кетириштин кереги жок. Жакшысы, иштерди көзөмөлдөп турсаңыз болду. Элдар бутуна туруп кетсе эле баары өз жайына келет.
– Ооба, туура айтасың.
Орун басары сөзүмдү көңүл­сүз коштоп, трубканы коюп койду.
Мм, чын эле иштер начар көрүнөт. Ойлонуп кеткен экенмин, Искендин кубанычтуу үнүнөн жүрөгүм кабынан чыгып кете жаздады.
– Апа-аа, атам басты, атам ордунан турду. Жүрү, бачым, көрөбүз, жүрү!
Энтелеп, өпкөсү көөп алган балам менен кошо жүгүрдүм.
Канча айдан бери кадам таштай албай көзү жалдырап жаткан Элдар жылмайып күлүп турат. Көзүндө жаш. Биринчи жолу көрүшүм, көзүнө жаш алганын. Эч нерсе дей албай кучагына бой урдум. Айдар жаңылышат. Бизнесин кыйратып, күйөөсүн кедей кылып койсом эле Айдай бутума жыгылып келет деп ойлосо керек. Бирок менин байлыгым Элдардын бизнеси эмес, мына менин байлыгым! Мен анын кучагында турам. Буга чейин далай ирет жыгылып, сынып, банкрот болуп кайра эле бутуна турган, эми деле турат. Эң башкысы, мына азыр бутунда турганы. Менин таянар тоом азыр жылмайып, Искентайым экөөбүздү кучактап, жыттап турат. Ушундай күчтүү колдоочум турганда мени эч ким, эч нерсе коркута албайт. Бизде баары жакшы болот, ишенип коюңуздар. Мен Элдардай күйөөгө татыктуу аял болом. Аа, унутуп бараткан турбаймынбы, жакында Искентайым бөбөктүү болот.

(Аягы)

Жазгүл Калыева