ӨСПҮРҮМДӨР ӨЗ ӨМҮРЛӨРҮН НЕГЕ КЫЙЫШУУДА?

Он гүлүнүн бири ачыла элек өспүрүмдөр өз өмүрлөрүнө кол салуусу көбөйдү. Эмне себептен деп баш катырып отурганча, мындай окуялар көбөйгөндөн көбөйүүдө. Жакында дал ушундай эки окуя Ысык-Көл облусунун Ысык-Көл районунда катталды. Окуя болгон Семёновка айылына сапар тарттык.

№1-ОКУЯ
Улук Урматбеков ушул жылдын 15-ноябрында үйүндөгү мал сарайдан жипке асынып, каза тапкан. Ал быйыл мектепти бүтүрмөк. Жергиликтүү тургундардын айтымында, бул үй-бүлө абдан жакшы тургандардын катарында болчу. Суициддин себептери рэкетчилик эмеспи деген ой келбей койгон жок. Улуктун класс жетекчиси Татьяна Волкова төмөнкүлөргө токтолду:
– Улук жакшы үй-бүлөдө, мыкты тарбия алып чоңойгон бала эле. Ата-энеси – түшүнүктүү адамдар. Биздин мектепте рэкетчилик маселеси жок. Андай болгон күндө да Улук өзүн коргой ала турган бала болчу. Кадимкидей сабакка келип окуп жүргөн. Мүнөзүндө эч өзгөрүү болгон эмес. Буга чейин "коңшу жайгашкан Ананьево айылында 9-класстагы бала өз жанын кыйган" деген маалымат келип, окуучулар менен түшүндүрүү иштерин жүргүзгөнбүз. Жөн гана сөз менен эмес, атайын кинотасма алып келип коюп берип, абдан талкуулаганбыз. Окуучулар туура түшүнүштү деген ойдо элек, бирок тилекке каршы, мындай жоготуу болуп кетти.

Татьяна Волкованын айтымында, Улуктун бешинчи классынан баштап сүйлөшкөн кызы бар болчу. Ал кыз кошуна айылдын жашоочусу деген кепти угуп, Айзада аттуу бийкеч менен байланышканыбызда «Улук акыркы учурда бардык нерсеге кош көңүл болуп жүргөн. Башка эч нерсе айта албайм, ата-энем уруксат бербей жатат» деп интервью берүүдөн баш тартты.
Биз Улуктун азасы күтүлүп жаткан күнү барып калгандыктан, ансыз да кайгыдан кайышып турган ата-энеси менен сүйлөшө албадык. Азырынча Улуктун эмнеге мындай жолго барганы белгисиз.

№2-ОКУЯ
Бул каргашадан 3 күн мурун кошуна Ананьево айылынан 9-класстын Жеңиш уулу Азамат аттуу окуучусу да өз жанын кыйган. Азаматтын үйүнө барганыбызда анын апасы ЧЫНАРА ЧЕКИРБАЕВА буларды айтып берди:
– Жолдошум улуу балам менен Чолпон-Ата шаарында иштешет. Уулум Азамат экөөбүз айылда тиричилик менен күн өткөрчүбүз. Окуя болгон күнү окууга барып келген соң «кашарга барып келели» деп жолго чыкканбыз. Жолдон баламдын мугалими Жазгүл Исраилова кезигип, «балаңыз окууга барган жок» деди. Мен таң калып, «бүгүн барып келбедиңби? Эмнеге антип жатасың?» десем, балам башын жерге салып эле туруп калды. Анан мугалимдин «арабаны өзүңүз айдаңыз, бала калсын, мектепке барып сүйлөшөлү» деген сөзүнөн улам баламды калтырып, өзүм жолумду уладым.
Кашардагы жумуштарымды бүтүрүп, үйгө келип, тоокторго жем берейин деп сарайга киргем. Адегенде эч нерсе байкабай эле жем салып жаткам, анан аркамдан бирөө карап тургансып кетти. Артымды карасам эле Азамат асынып калыптыр...
Эмне себептен өзүм менен кошо кашарга алып кеткен жокмун деп жанымды коёрго жер таппай жатам. Пендебиз да, ар кандай ойлор келе берет экен. Бир туруп мугалими катуу урушуп коюп ызасынан улам асынып алдыбы деген ойго кептелем. Бирок мугалим «сиз кеткенден кийин 3 мүнөт гана сүйлөшкөм, «бул кылганың туурабы?» деп айткам да, анан коё бергем» дейт. Азыр уулум эмне себептен ушундай жолго барганын билбей жаным ачып отурат.

Уулун жоготкон эненин сөзүн угуп, Жеңиш уулу Азамат окуган Жусуп Абдрахманов атындагы орто мектепке барып, мектеп директорунун тарбия иштери боюнча орун басары Гүлнара Касымалиева менен баарлаштык. Ал Азаматтын мугалими учурда иш ордунда жок экенин, анын ордуна өзү жооп бере турганын айтты.

– Бул айылда эки мектеп бар. Азамат окуган мектепте 98 пайыз окуучулар аз камсыздалган үй-бүлөлөрдөн. Азаматтын үй-бүлөсү дагы аз камсыз болгон үй-бүлөгө кирип калат. Негизи, ата-эне сабактан кийинки учурда баласы үчүн жооп бериши керек. Үйдөн болгон окуяга мугалимдин катышы жок. Азаматтын апасы бүгүнкү күндө мугалимди күнөөлөп жатат. Окуя саат беште болуп жатса, мугалим кандайча күнөөлүү болот?

– А балким, экөөнүн ортосунда жагымсыз сөз болгондур...
– Угушума караганда, андай деле болбогон экен.

Бул 2 окуядан кийин өспүрүмдөргө кайрылгым келди. Өмүр – бизге берилген эң сыйлуу белек. Ата-энеңерди, бир туугандарыңарды азапка салып, утурумдук кыйынчылыктан улам өз өмүрүңөрдү кыйбагылачы, айланайындар!

Айзат Анарбекова
karakol@super.kg