Бектемир Мамаюсупов:«ТАСМАДАГЫДАЙ ЖАШОО МЕНИН ДА БАШЫМДАН ӨТКӨН»

Акыркы жылдары байма-бай тартылган тасмалардын артынан кыргыз киносунда жаңы жүздөрдүн пайда болуп жатканы жакшы жышаан. Жаңы муун, жаңы жүз, жаңы идеяларга чаңкап турган кыргыздын маданий чөйрөсүнүн курч, дилгир, таланттуу жаштар менен толукталганы көңүл сүйүнтөт.
«Салам, Нью-Йорк!» тасмасындагы башкы каарман Баатырдын образын жараткан жаш актёр Бектемир Мамаюсупов учурда көпчүлүктүн көңүл чордонунда экени талашсыз.

КААРМАН ТУУРАЛУУ

Туулган жери – Бишкек шаары
Туулган жылы, күнү – 1986-жыл, 18-январь
Хоббиси – Лыжа, ролик, коньки тебүү, жаратылыш коюнунда эс алуу
Бою –183 сантиметр
Салмагы –78 килограмм
Тартылган тасмалары – «Бишкек, мен сени сүйөм!», «Салам, Нью-Йорк!»
Билген тилдери – Орус, англис, түрк тилдеринде эркин сүйлөйт

– Бектемир, кандай? «Салам, Нью-Йорк!» тасмасынан кийин популярдуулуктун даамын татып жатсаң керек, кандай экен?
– Жакшы. Көчөдө баса албай жылдыз болуп кеткен жокмун. Мурун кандай Бектемир болсом, ошондой элемин. Айрымдардын «карасаң, «Салам, Нью-Йорк!» жөө жүрөт» деп айткандарын кулагым чалып калат. Жылмайып өтүп кетем. Мен деле кадимки адаммын, баары сыяктуу маршруткада, кээде жөө жүрүп калам. Бирок туш тараптан сага тигилген көздөр кээде ыңгайсыздык жаратып коёт экен. Мурункудай каалаганыңды жасап, көчөдө баратып тротуардын кырына отура албайсың дегендей. Ошко барсам, бала бакчадагы балдар да таанып алышты.

– Сенин жүзүң бизге «Бишкек, мен сени сүйөм!» фильминен да тааныш, кантип тартылып калдың эле?
– Эрмек деген досум аркылуу Руслан Акун менен таанышып калгам. Досумдун эжеси Сауле Алымбекова – жогорудагы фильмдин жаратуучуларынын бири. Аталган тасмадагы ролумду бир күндө эле абдан шашылыш тартканбыз. Негизи, мен образга бат кирем, 40 саат уктабай деле образга кирип кете берем.
Ал эми «Салам, Нью-Йорк!» фильмине видеодобуш аркылуу өтүп кеткем. Ал кезде мен АКШда болчумун, тандоо болуп жатканын угуп, кол телефонума чакан видеомду тартып жөнөтүп жибергем. Фильмде Баатыр скайп аркылуу апасын шаар менен тааныштырат эмеспи, дал ошондой сыяктуу.

– Тасмада өзүңдү аз да болсо юрист сезе алдыңбы?
– Баатыр идеалдуу студент да. Ролумду аткарып жатканда, албетте, өзүмдү юрист сезгем, азыр сезбей элемин. Жакында бир жерден абдан сонун жумуш беришти, айлык акысы да жакшы экен. Негедир ал жумуш мен үчүн эместей туюлду. Анткени мен ээн-эркин жүрүп, өзүмө жаккан нерсени кылып көнүп калыптырмын. Алар мени кинодогу Баатырдай деп ойлоп алышты окшойт.

– Кеп нугун өзүңө бурсак. Сендей таланттуу актёр кайсы жердин кулуну болду экен?
– Бишкектеги №4-төрөт үйүндө жарыкка келгем. 2 жашымда ата-энем Ошто жашаган чоң ата-чоң энемдин колуна беришиптир. 7 жашка чейин ошол жакта чоңоюп, кайра Бишкекке ата-энемдин колуна келгем. Атам Оштун Ноокатынан, апам Кара-Суусунан. Үй-бүлөдө 5 бир тууганбыз, 3 эжем жана карындашым бар. Жалаң кыздардын арасында чоңойгон жигитмин.
Бишкектеги №66-мектепте 7-класска чейин окуп, түрк лицейине тапшыргам. Окууну бүткөндөн кийин Политехникалык университетте 3-курска чейин окуп, ОшТУга которулгам. Ал аралыкта окуудан академиялык тыныгуу алып, бир жылга Кытайга кеткем. Дал ушул Кытай жергесинде менин актёрдук шыгым ойгоно баштаган десем болот. Анткени ал жакта чет элдик фильмдер көп тартылат эмеспи. Досум экөөбүз акча табуу үчүн массовкаларда ойноп жүрдүк. Айрым агенттиктерге барсак, көбү «сен уйгурсуң» деп албай коюшчу, алар үчүн уйгурлар чет жердик эмес да. Анан арабдарга, түрктөргө окшоп кийинип барар элем. Учурда Илимдер академиясынын түштүк филиалында аспирантурада окуйм.

– АКШга да барган экенсиң, окуганы кеттиң беле же иштегениби?
– Мага саякаттоо аябай жагат, өмүрүм өткүчө жер көрүп, шаар кыдыргым келет. АКШга ушул максатта эле баргам. 2010-жылдагы Июнь окуясында Ошто болчумун. Шаардын чок ортосунда элем. Албетте, адам өлтүрүп, согушкан жокмун. Туугандардын үйлөрүн корууга көмөктөштүм. Көчөдө жаткан адамдын сасыган өлүктөрүн, согушту көрүп катуу психологиялык стресске кабылып, көпкө чейин өзүмө келе албай абдан жаман болдум. Бир жылдан кийин АКШга кетип калдым. Кеткенде да абдан шашылыш, эки жумада документтеримди бүтүрүп эле сапар алдым. Баргандан кийинки кыйналганымды айтпа. Колдоо көрсөткөн дос-тааныштарым деле бар болчу. Бирок аларга жүгүмдү арткым келбей «силерге рахмат, бирок мен баарын нөлдөн башташым керек» деп бир сумкамды көтөрүп чыгып кеткем.
Нью-Йорк шаары – дүйнөнүн борбору. Ааламдын төрт тарабынан эң күчтүү ишкери да, шылууну да, акылдуусу да ошол жерде чогулган. Бири-бири менен иши жок, ар ким өз жумушу менен алек. Мага бул шаардын нымдуу абасы жакпай, башка штатка кетип калдым. Жумуш жокто ар кайсы кафелерге кирип «I`m looking for job?» («Жумуш барбы?») деп сурай берчүмүн. Ошентип, идиш-аяк жууп, жүк ташып, ашпозчунун жардамчысы болуп АКШнын ар кайсы шаарларында иштедим. «Салам, Нью-Йорк!» фильми тартылып бүткөндөн кийин ошол жакта калгам. Акчам калбай, «Сэнди» ураганынан жабыр тарткан бир
еврейдин үйүн тазалап, фильмде өзүм тартылган Брайтон-Бичке барып жумуш издегем.

– Ошондо фильмдин популярдуу болуп кетерине көзүң жеттиң беле?
– Ооба, сценарийди окуп чыкканда эле билгем. Адамдарга деле чындыкка коошкон, реалдуу окуя баяндалган кино жагат да. Фильмде реалдуу көрүнүштөр көп болчу.

– Демек, тасмадагы Баатырга окшоштугуң бар экен да?
– АКШдагы кыйналган жерлери өзүмө окшош. Ошон үчүн аткаруу оңой болду окшойт.

– Сыр болбосо Баатырдын ролу үчүн канча гонорар алгансың?
– Бекер тартылгам. Мен үчүн жашоодо акча анчейин роль ойной бербейт. Элдер ойлошот окшойт, «тасмага тартылды, демек, бай» деп. Сатыктар менен ишим да жок, тасмага өз аброюм жана Руслан Акундун чыгармачылыгын баалаганым үчүн гана тартылгам. Учурда өзүмдүн чакан бизнесим бар.

– Кыздардын баарын кызыктырган суроо: жүрөгүң бошпу?
– Сүйлөшкөн кызым бар, бирок менин эркиндигим баарынан бийик турат. Аны чектегим келбейт, андыктан буюрган күнү үйлөнөм.

– Сенин табитиңдеги кыздарды билсек болобу?
– Жигиттер менен көп сүйлөшпөгөн кыз болсо. Ыймандуу болсо андан жакшы. Билесиңер, ичимдик кыздарга такыр жарашпайт. Баарынан да өзүн алып жүрүүнү, кантип сүйлөп, кантип басышты билген кыздар менин табитимде. Мен кыздардын арасында чоңоюп калгангабы, алардын психологиясын жакшы түшүнөм. Бир көз карашынан эле билем, эмнени көздөп жатканын.

– Америкалык актёрлор менен да чогуу тартылып калдың, биздикилер менен салыштыруу болдубу?
– Ооба, АКШда жөнөкөй эле адам сен ойлогондон да сонун кылып аткарып берип коюшу мүмкүн. Анткени шаарынын ар бир бурчунда камера бар, тартынып-кысынышпайт, көнүп калышкан. Анан да мактанганды, жасалмалуулукту жаман көрүшөт. Жамандагандай болбоюн, бирок биздин кээ бир актёрлордуку спектакль аткарып жаткандай, жасалма экени билинип калат. Америкалыктар өнүгүү боюнча бизден бир топ жыл алдыга кетишкен, мыйзамды сыйлашат, бири-бирине дайыма жылмайып, сылык мамиле жасашат. А бизде баары маанайы жок, ар ким өз көйгөйү менен алек болуп, көңүл ачуу, эс алуу дегенге
такыр убакыт таппай жүргөндөй сезиле берет. Жашоону кунарсыз өткөрбөй, аны шаңга бөлөгөнгө аракет жасасак.

– Маегиңе чоң рахмат!
– Силерге да рахмат!

Лунара Бекиева
star@super.kg

 Кыстарылган видео