АСМАН ЖОЛУ - ЖОЛ ТЫГЫН МАСЕЛЕСИН ЖОЁБУ?
40 ЖЫЛДЫК ИЗДЕНҮҮНҮН ЖЕМИШИ
Бишкек жана Ош шаарларында жашоочулар көбөйүп, ага жараша автоунаалардын саны да кескин өсүп жаткан мезгил. Албетте, бул шаар ичинде жол тыгынын жаратса, бир тараптан транспорттун көптүгүнөн аба булганып, адамдардын ден соолугуна терс таасирин тийгизүүдө. Өнүккөн өлкөлөрдө жогорудагы көйгөйлөрдү чечүү үчүн жер астынан жүрүүчү метролор бар экендиги белгилүү. Бул багытта конструкторлор асман жолу (SkyWay) транспорт системин коомчулукка сунуштап, ал арзан жана ишенимдүү боло аларын көрсөтүп жатышкан убагы. Бул идеянын автору 68 жаштагы Беларусь инженери Анатолий Юницкий болуп, 1977-жылы аталган транспорттун үстүндө иштей баштаган. 40 жылдык изденүүсүнүн жыйынтыгында Юницкий 2002-жылы гана алгачкы асман жолунда жүрүүчү жаңы унааларын текшерип көрө баштаган. Аталган жаңылыкты инженерлер "XXI кылымдын транспорту" деп аташкан. Юницкийдин идеясын серепчилер 400 миллиард долларга баалаган.
ТРАНСПОРТТУН ӨЗГӨЧӨЛҮКТӨРҮ
Асман жолу транспорттук системинин унаалары темир жолдун үстү менен (метро сыяктуу) жана жолго асылган абалда каттамдарды уюштурат. Ошондой эле коопсуздугу, экологияга зыян тийгизбегени, арзандыгы, ыңгайлуулугу жана ылдамдыгы менен башкалардан айырмаланат. Мунун эң чоң жетишкендиги катары транспорттун коопсуздугун баса белгилешет. Ал 10 метрлик суунун астында да коопсуз болуп, 10 баллдык жер титирөөгө да туруштук берет. Мындан сырткары катуу шамал коркунучу да эске алынган.
АСМАН ЖОЛУ ДҮЙНӨНҮ КАПТАЙБЫ?
Серепчилер "аталган транспорт дүйнө жүзүнүн ири шаарларынын жол тыгын маселесин чечет" деп белгилешет. Юницкий түптөгөн компания "SkyWay" деп аталып, ири долбоорлордун үстүнөн иштеп баштады. Алсак, заманбап транспорт үчүн Минск шаарында атайын даярдыктарды, изилдөөлөрдү өткөрүү үчүн "ЭкоТехноПарк" курулган. 2003-жылдан 2016-жылга чейин БАЭ, Кытай, Сауд Арабиясы, Индонезия, Улуу Британия, Ирландия, Австралия жана башка өлкөлөрдө долбоорлорду ишке ашыруу пландалган. Аталган өлкөлөрдө транспорт системинин курулуш иштери 2017-жылы башталат. Ошондой эле Индиянын тоолуу аймактарына заманбап транспорт каттамын куруу иштери башталары күтүлүүдө. Асман жолу транспорттук линиясын куруу үчүн болжол менен 1 чакырымына эң жогорку баасы 6 миллион долларга чейин сарпталат.
ТРАНСПОРТТУН 3 ТҮРҮ:
1 Шаар аралык тез жүрүүчү транспортко 500 адамга чейин же 100 тоннага чейин жүк салса болот. Ылдамдыгы саатына 500 чакырымга жетет. Ар бир каттамдын аралыгы 10 миң чакырым болууга тийиш. Тез ылдамдыктагы аталган транспорт район, шаар, мамлекет аралык жүргүзүлүүсү мүмкүн. Бул транспорт кызматы тез ылдамдыкта жүрүүчү темир жол транспортунан 5 эсе арзанга түшөт.
2 Шаар ичинде жүрүүчү транспорт 100 адамга чейин тейлеп, 10 тонна жүк салса болот. Каттамдардын аралыгы 200 чакырымга барабар. Бул каттам шаар ичинде, аэропортко чейин жана жакын жайгашкан шаарларга кызмат кыла алат. Бул саатына 150 чакырым ылдамдыкта жүрөт. Мунун баасы метролордон 2 эсе, трамвайлардан 3 эсе арзан.
3 Жүк ташуучу транспорту 20 миң тоннага ылайыкташтырылган. Каттамдардын аралыгы 10 миң чакырымга чейин жетет. Ал эми ылдамдыгы саатына 120 чакырым. Бул транспорт өнөр жай, суюктук, жеке жана атайын жүктөр үчүн ылайыкташтырылган.
Асман жолу транспортунун линиясы бекем жасалып, коопсуздук чаралары көрүлгөн.
Бектур Токтоноев
koom@super.kg
"Супер-Инфо" гезитинин материалдары жеке колдонууда гана уруксат.
Жалпыга таратуу "Супер-Инфо" гезитинин редакциясынын жазуу түрүндөгү уруксаты менен гана болушу мүмкүн.
Комментарийлер (27)
100 Жылдан кийин келсе жанылык болот,биз учун.
Жакшы ойлоп табыптыр идеяга кошулам биздин Кыргызстанга качан курулат экен.
тоонун куйругу жерге тийгенде курулат кадимки жол онолбой ататко
Депутаттардын калпына кошулду эми ..коросунор шайлоодо айта башташат
Асман жолу али бизге алыс,жердеги эле жолду жакшыраак жамачылап коюшпайт
Жакшы нерсе экен, а бизге 50 жыл бар го.
mirkaa5182,50-жыл эрте болуп калышы мумкун.
Мен ушул кампаниядамын акциямда бар кудай буйурса жакшы тилек тилесек баары жакшы жагына чечилет.эл сыяктуу магада биздин жердин абалы абдан жакпайт. Биздин Каракол шаарынын жолун айтпай эле коеюн машина эмес жоо басада албайсын. Неге биздин чондор конул бурушпайт.болбош керек тундук туштук деп дешет.Болгону эле ушуда колдун убагында тытып келип калышат андан кийин кимди ким корду буржубайды там басты болушат.
saiko.r,канча сомго кошулдунуз. Эртенкисине ишенесизби. Бекер сыр чычкан кармагычта гана болот, эртереек ойлонунуз
Жазында тешкилеп ондомуш этишет бир кундон кийин мурункусунан жаман казылып калат.элдер налог толойт а качан бизге бузулган машинаьыз учун толойсунор налог??? Азыр бизде сыймыктана турган мырзалардан калбай калды бизден кийин тарыхта не деп калат болду экен ар ким оз байлыгын коруп отушкон деген калатго э. Бул чондорду машиналарын атайын айдатып караколдун жолдорун кыдыртса. Кечке секирген кандай экенин корушсо.
салса болчудай экен кана эми ушундай асман жолун куруп беришсе.
бабанов орнотот президент ишенич алыш учун
буйурса заманыбыз онолуп жатат акырындык менен болот баары сабыр каалайм КЫРГЫЗ элиме
жердеги жолду нормалный ондоп койгула ошол болот.акыр чункурларда айдоочулар акырын айдап ушунун кесепетинен болтат
Аракетчил сабырдуу болсо баары болот албетте президент депутаттар аракет кылса негизи биз арамза болгон мамлекетпиз
Дагы бир фининсылык пирамида. Акча толоп кошулсан кийин пайдасын жеп отура бересин деп угуттоп жатат. Кээбир адамдар жазылыптыр, бизде закон жок да ушуга, канчасы кууратты. Админ бул такталган маалымат, очурбо. Ишенбесенер деп силердин гезитти корсотуп жатышат.
