Ушул жылдын октябрь айында алыскы Африкадан «инвесторлор» келип, алар жаңыдан бизнес баштаганы турган кыргыз жаранына иштешүүнү сунушташкан. Бизнеси үчүн жакшы инвестор тапканына сүйүнгөн мекендешибиз бизнес-планын аларга тааныштырууда шектүү нерселерди байкап калып милиция кызматкерлерине кайрылган. Жыйынтыгында инвестор эмес эле алдамчылар болуп чыккан африкалыктар учурда кылган иштерине жооп берип жаткан кездери. Бактыга жараша, мекендешибиз чыгымга учураган эмес.
«500 МИҢ «ДОЛЛАРДЫ» 25 МИҢ ЕВРОГО АЛМАШТЫРМАКЧЫ БОЛУШКАН»
ИИМдин криминалдык милиция кызматынын мүлк кылмыштарын ачуу бөлүмүнүн башчысы Талгат Өскөналиев окуя тууралуу төмөнкүлөрдү айтып берди:
– 2017-жылдын 16-октябрында ИИМдин криминалдык милиция кызматына Талас облусунун Ч.А. аттуу тургуну арыз менен кайрылган. Ага чет өлкөлүк эки жаран, болжолдуу түрдө Африкадагы бир мамлекеттин жарандары «Кыргызстанга ири өлчөмдөгү инвестиция алып келдик. Биз сага инвестор болуп берели» деген сунуш айтышкан. Ошондуктан ал өзүнүн бизнес-планын «инвесторлорго» тааныштырууну макулдашкан. Алар Бишкек шаарындагы соода борборлордун биринде жолугуп, кыргыз жараны аларга өзүнүн бизнес-планын тааныштыра баштаган. Ортодо котормочу да болгон. Жабырлануучу бул чет өлкөлүк жарандар анын айткандарына көп көңүл бурбай жатышканын байкаган. Анан африкалыктар ага «биз Африка мамлекеттеринин биринен келгенбиз. Биздин башчыбыз коррупцияга шектелип кармалып калып, биз анын болгон акчасын бул жакка алып чыктык. Бирок биздин акча азырынча кара түстө. Биз акчаны чек арадан кара боёкко боёп алып өттүк» дешкен. Жабырлануучу "бул кандай?" деп сураганда алар төмөндөгүдөй кылып көрсөтүп беришкен. Алар 100 евролук банкнотту алып чыгып, аны ак фольга кагазына ороп, үстүнө кандайдыр бир суюктукту тамызышкан. Андан соң кайра дагы 100 еврону азыркыдай өңүттө жасап, бир канча убакыт өткөндөн кийин жабырлануучу менен анын жанындагы котормочуну акча алмаштыруучу жайлардын бирөөсүнө жиберет. Алар барып акчаны алмаштырып, чыныгы купюра экендигин билишкен. Африкалык шылуундар ага 500 миң долларга чейин ушундай акчасы бар экендигин, 25 миң еврого ошонун баарын алмаштырышарын айтышкан. Күмөн санаган мекендешибиз милицияга кайрылган.
«КЫЛМЫШКА ШЕКТҮҮЛӨР СЕНТЯБРДА КЫРГЫЗСТАНГА КЕЛИШКЕН»
Маалымат түшкөндөн кийин иликтөө иштери жүргүзүлүп баштады, 21-октябрь күнү Бишкек шаарындагы Калык Акиев менен Токтогул көчөлөрүнүн кесилишинде жабырлануучу Ч.А. өзүнүн унаасында африкалыктар менен жолугат. Африкалыктар кайрадан кагазды жууп, акчага айлантып жаткан убагында колго түшүрүлдү. Кылмышка шектүүлөрдүн бири 1964-жылы туулган Бокомби Жоверт Камерундун, экинчиси 1967-жылы туулган Нкен Новерт Гвинеянын жарандары. Кылмышка шектүүлөр сентябрь айында туристтик виза менен Кыргызстанга келишкен. Алардын негизги максаты – элди алдоо жолу менен акча жасап кайра качып кетүү болгон. Негизи Африканын Нигерия, Гана өлкөлөрүнөн КМШ өлкөлөрүнө ушундай шылуун, алдамчылар келип элди алдап кеткен фактылар буга чейин да катталган. Бул факт боюнча Ленин РИИБинин тергөө бөлүмү тарабынан Кылмыш-жаза кодексинин 166-беренеси (алдамчылык) менен кылмыш иши козголуп, тергөө иштери жүрүп жатат. Кылмышка шектүүлөр тергөө абагына киргизилген.
Эсиңиздерге салсак, 2012-жылы дагы дал ушундай окуя катталган. Анда африкалык 2 жаран Сейтек аттуу жарандын 4 миң долларын алдап кетишкен эле. Бактыга жараша, алдамчылар Кыргызстандан чыгып кетеринде колго түшүрүлгөн.
Айсалкын Качкынбекова
koom@super.kg