АКШдагы эгиз мунараларына болгон терактка 23 жыл. Окуянын чоо-жайы кандай болгон?


2001-жылдын 11-сентябрында "Аль-Каиданын" террорчулары Усама бен Ладен баштаган төрт жүргүнчү учагын барымтага алып, учактарды Нью-Йорк менен Вашингтонго чабуул жасоо үчүн башкарылган бомба катары колдонушкан. Үч миңге жакын адам болуп көрбөгөндөй кол салуулардан каза тапты.

Негизги сокку Дүйнөлүк соода борборунун эң бийик эгиз имараттарына тийди. Окуя болгон жерде куткаруучулар иштеп жаткан учурда жеринен тартылган кадрлар дүйнө жүзү боюнча түз эфирде көрсөтүлдү.

Эл Дүйнөлүк соода борборунун күйүп жаткан Түндүк мунарасынан жардам сурап кайрылышкан. Анда Дүйнөлүк соода борборунун Түндүк мунарасынын жогорку кабаттарында жалпысынан 1366 адам каза болгон. Көпчүлүгү учак мунара менен кагылышып, калгандары өрттөн жана имараттын урашынан каза болушкан.

Мунаралардын үстүнкү кабаттарында камалып калгандардын кеминде 200ү өрттөн өлгөндөн көрө, мындай өлүмдү артык көрүшүп, секирип кетишкен.

Түштүк мунаранын үстүнкү кабаттарында кеминде 600 адам каза болгон. Түштүк мунарасы (WTC 2) 56 мүнөткө созулган өрттөн кийин кулап түшкөн. Ал эми Түндүк мунарасы (WTC 1) 30 мүнөттөн кийин кулаган. Алардын кулашын көптөгөн күбөлөр байкашкан.

Ал эми мунара сыныктары түшкөн аймактарда жердеги адамдар качууга аракет кылышкан.

Түштүк мунаранын кулашынан аман калгандардын бири Марси Бордерс имараттагы кеңеселердин биринде жашынып, жанын сактап калган.

Террористтер тарабынан колго түшүрүлгөн учактардын бири Пентагондун имаратына бет алып, натыйжада жарылуу жана өрттүн кесепетинен бир канаты жабыркап, имараттын бир бөлүгү урап түшкөн. Имараттын ичиндеги 125 киши жана American Airlines 77 рейсинин бортундагы 59 жүргүнчү жана экипаж курман болгон.

Ал эми куткаруучулар аман калгандарды 23-сентябрга чейин издешкен. 1600дөн ашуун сөөктүн өздүгү такталып, калгандарынын (1100дөй адам) өздүгү такталган эмес. Нью-Йорктун өрт өчүрүү кызматы кырсык болгон жерге 200 өрт өчүргүчтү жиберип, көптөгөн өрт өчүргүчтөр окуя болгон жерге өз ыктыяры менен киришкен. Өрт толугу менен өчүрүлгөнчө 99 күн урандылардагы күйүү жана тутануу уланган. Аймакты тазалоо иштери 2002-жылдын март айында аяктаган.

Өлгөндөрдүн арасында 341 өрт өчүрүүчү, Нью-Йорктун Өрт өчүрүү кызматынын эки фельдшери, 60 полиция кызматкери жана сегиз "Тез жардам "кызматкерлери болгон. Кол салуулардан кийин АКШда көптөгөн эскерүү иш-чаралары өткөрүлдү.

АКШнын президенти Жорж Буш Усама бен Ладенди Нью-Йорк менен Вашингтондогу чабуулдарга негизги шектүү деп атады. Кол салуудан бир нече күн өткөндөн кийин, 2001-жылдын 16-сентябрында Аль-Жазира телеканалында бен Ладен террордук чабуулдарга тиешеси жоктугун жарыялаган. Бирок 2001-жылдын 27-декабрында бен Ладен террордук чабуулдар үчүн өзүнүн жоопкерчилигин айткан дагы бир видеотасманы жарыялаган. Ал эми 2004-жылы АКШдагы президенттик шайлоонун алдында Усама бен Ладен “Аль-Каиданын” террордук чабуулдарды уюштурууга катышканын ачык ырастаган.

2002-жылдан бери АКШ Конгрессинин чечими менен 11-сентябрь "Патриот күнү" катары белгиленип, 2009-жылдан тарта бул дата Улуттук кызмат жана эскерүү күнү деп да аталат. Жыл сайын 11-сентябрда Нью-Йоркто эгиз мунараларды символдоштурган “эскерүү нурлары” асманда көрсөтүлөт.

РУБРИКАДАГЫ СОҢКУ КАБАРЛАР
Архив
Комментарийлер (0)
БАШКЫ БЕТ
СОҢКУ КАБАР
СУПЕР-ИНФО
SUPER.KG ВИДЕО
МЕДИА-ПОРТАЛ
Кинозал
ЖЫЛНААМА
Суперстан